Meer inspraak in het rooster, een betere balans tussen werk en privé, en minder ziekteverzuim. Zelfroosteren klinkt als het ideale scenario. Maar deze manier van roosteren kent ook een keerzijde.
Senior GHZ-planner Mark Kay heeft de nodige ervaring met zelfroosteren. We vroegen hem naar de mogelijke valkuilen van deze bijzondere manier van roosteren.
1. Individuele belang gaat voor het teambelang
Het zelfroosterproces start met het doorgeven van voorkeuren van medewerkers, gebaseerd op hun privésituaties. In de volgende fase moeten de medewerkers met elkaar tot een compromis te komen. Dit vergt een stukje tegemoetkoming en volwassenheid van elkaar.
“Hoewel een planner altijd de eindregie houdt en checkt of het rooster voldoet aan de cao-eisen, komt het in de praktijk regelmatig voor dat een planner al eerder moet ingrijpen. Als medewerkers het niet met elkaar eens worden, kan dat zorgen voor onvrede. Om complexiteit te voorkomen dient het teambelang voor het individuele belang te gaan en niet andersom”, vertelt Mark.
2. Het team kent geen uitwisselbaarheid
Zelfroosteren wordt een lastige kwestie als diensten niet uitwisselbaar zijn. Om het zelfroosteren te laten werken, is het een vereiste dat een dienst door meerdere medewerkers uitgevoerd mag en kan worden. Een helpende kan bijvoorbeeld geen dienst van een verpleegkundige overnemen.
3. Gebrek aan een gedegen onderzoek
Niet ieder team of afdeling is gelijk. Volgens Mark moet een gehele organisatie dus niet direct over één boeg worden gegooid. “Een uitvoerige analyse is nodig om in te schatten of zelfroosteren haalbaar is. Er moet aan een aantal voorwaarden zijn voldaan wil het zelfroosteren succesvol zijn. Zo kan het voorkomen dat je tot de conclusie komt dat deze manier van roosteren voor een bepaald team of bepaalde afdeling niet de beste optie is.”
4. Medewerkers zijn niet goed ingelicht
Als je zelfroosteren overweegt, is het noodzakelijk om medewerkers mee te nemen in deze keuze. “Wat je merkt, is dat medewerkers zich gehoord willen voelen. Als hen alleen wordt medegedeeld dat de manier van roosteren wordt omgegooid, dan kan het voorkomen dat medewerkers de hakken in het zand zetten. Medewerkers moeten achter de keuze van het zelfroosteren staan om het een succes te maken.”