Kenniscentrum

6 vragen over de bruto-netto berekening beantwoord

De bruto-netto berekening: jouw hulpje bij het optimaliseren van de personeelsplanning en het voorkomen van onderof overbezetting. Maar wat houdt een bruto-netto berekening precies in en hoe maak je er een?  
 
Jim Heemskerk legde dit en meer uit in het vorige GHZPlanners webinar. De 6 belangrijkste vragen hebben we hieronder voor je op een rij gezet. 

Wat is een bruto-netto berekening? 

Een bruto-netto berekening is een methode om te berekenen hoeveel personeelscapaciteit je nodig hebt om bijvoorbeeld ziekte, verlof en uitval op te vangen. De beschikbaarheid van een medewerker wordt contractueel vastgelegd als de bruto beschikbaarheid.

Rooster

In de praktijk kan een medewerker echter niet de volledige bruto beschikbaarheid benutten vanwege niet-inzetbare uren als vakanties, feestdagen, ziekte, reistijd, koffiepauze, opleiding en overleg. Het resterende aantal uren of dagen waarin de medewerker kan werken, wordt de netto beschikbaarheid genoemd. 

Hoe maak je een bruto-netto berekening? 

Een bruto-netto berekening omvat de calculatie van het benodigde aantal medewerkers over een bepaalde periode. Hierbij houd je rekening met verschillen in functieniveau, competenties en bevoegdheden. Simpel gezegd: hoeveel voltijdsequivalenten (FTE) heb je nodig om aan de zorgvraag te voldoen? 

Wat is het verschil tussen een bruto- en netto berekening? 

Een bruto berekening bepaal je door middel van het aantal contracturen, waarvoor een medewerker is aangesteld en betaald krijgt. Voor een fulltimer is dit bijvoorbeeld 36 uur per week. Niet alle bruto contracturen kunnen echter worden besteed aan werktaken, aangezien een deel van deze uren ‘niet inzetbaar’ is. 

De netto berekening is het aantal productieve uren die daadwerkelijk kan worden ingezet om aan de klantvraag te voldoen. De netto berekening wordt dus bepaald door de bruto berekening te verminderen met de niet-inzetbare uren.  

Planning

Waarom is een bruto-netto berekening zo belangrijk? 

De bruto-netto berekening is belangrijk om zo de juiste personele capaciteit te kunnen inschatten voor de klantvraag. Hierbij spelen twee belangrijke vraagstukken een rol. Ten eerste, hoeveel FTE zijn er nodig om aan de klantvraag te kunnen voldoen? En ten tweede, welke hoeveelheid klantvraag kan worden bediend met het huidige aantal FTE? 

Wat zijn niet-inzetbare uren? 

Shrinkage, uitval, krimp, geen beschikbaarheid of reserve zijn allemaal synoniemen voor niet-inzetbare uren, oftewel: het verschil tussen bruto en netto. Hierbij kun je denken aan: 

  • Vakantie 
  • Feestdagen 
  • Zwangerschapsverlof 
  • Ziekte 

Maar heb je ook wel eens gedacht aan deze, minder bekende, niet-inzetbare uren? 

  • Opleiding 
  • OR-uren 
  • Begeleiding van leerlingen 
  • Koffiepauze

Hoe maak je de vertaling naar het rooster? 

Er zijn verschillende manieren om je bruto-netto berekening te vertalen naar het rooster. Een eerste optie is netto roosteren, waarbij je alleen de netto diensten die nodig zijn voor de klantvraag (minimale bezettingseis) opneemt in het rooster. De reserve-formatie wordt buiten het team georganiseerd, en bij personele uitval wordt er ondersteuning geboden van buiten het team, bijvoorbeeld in de vorm van flexibele krachten of een flexpool. 

Een andere optie is bruto roosteren, waarbij je zowel de netto diensten als de reservediensten meeneemt in het rooster. Reservediensten zijn bedoeld om afwezigheid van personeel, zoals opleiding of ziekte, op te vangen. Indien er niemand afwezig is, ontstaat er overbezetting. Bruto roosteren vereist dus een goede sturing op de reservediensten om onder- of overbezetting te voorkomen. 

Met een tussenvariant wordt een deel van de personele uitval opgevangen binnen het team door middel van reservediensten en een ander deel door externen. Belangrijk hierbij is dat de reserve-uren niet worden gebruikt voor inzet op de klantvraag. Dit zou leiden tot overbezetting op de klantvraag en een tekort voor de opvang van vakantie, ziekte, opleiding, etc.  

Nog niet uitgelezen?

n een andere blog geven we je meer uitleg over de bruto-netto berekening aan de hand van een voorbeeld. Benieuwd?

Artikel geschreven door
Gerelateerd
Kenniscentrum